Τις τελευταίες εβδομάδες η χώρα μας δοκιμάζεται ποικιλοτρόπως, Οι πυρκαγιές και οι πρωτοφανείς πλημμύρες ταλανίζουν την χώρα. Επιφανειακές ερμηνείες των φαινομένων δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα καθώς αυτά είναι πολυπαραγοντικά . Η κλιματική αλλαγή, η οποία έχει μεταβάλλει τις μέχρι τώρα σταθερές, η ελλιπής προετοιμασία του αυτοδιοικητικού μηχανισμού, και, ασφαλώς, ανθρωπογενείς παρεμβάσεις συνθέτουν το πλαίσιο δράσης εντός του οποίου κινείται ο κρατικός μηχανισμός. Σε περιόδους εξαίρεσης όπως η τωρινή, είναι φυσική ανθρώπινη αντίδραση η όποια νομιμοποίηση να αναιρείται και ο θυμός να κυριαρχεί ,όμως, τα εν θερμώ συμπεράσματα δυσχεραίνουν τον διάλογο για την ουσιαστική βελτίωση δομών και διαδικασιών ώστε να επιτευχθεί το ζητούμενο το οποίο είναι η κατά το δυνατόν πρόληψη και ο περιορισμός της «διασποράς» των ακραίων φαινομένων.
Σε ό ,τι αφορά στο λεγόμενο «επιτελικό κράτος» και στον τρόπο λειτουργίας του μπορεί να ασκηθεί κριτική ιδιαιτέρως, καθώς έχει παρατηρηθεί ατελής προγραμματισμός των δημόσιων πολιτικών με έμφαση κυρίως στον τρόπο της γραφειοκρατικής οργάνωσής τους με αποτέλεσμα την μειωμένη συμμετοχή των φορέων στην δημιουργία και υλοποίησή της (implementation)
Υπάρχει, δηλαδή ,μία αντίληψη « δομικού οργανωτισμού» με το κέντρο βάρους στις ίδιες τις δομές παραγωγής και άσκησης πολιτικής και στην οργάνωση τους τοποθετώντας την τελευταία ως δείκτη αποτελεσματικότητας αντί στον αποτελεσματικότερο τρόπο παραγωγής της πολιτικής. Επιπροσθέτως διαπιστώνεται απουσία λειτουργικού συντονισμού μεταξύ των φορέων παραγωγής πολιτικής γεγονός που τροχοπεδεί περεταίρω την αποτελεσματικότητά της.
Στην κριτική αυτή μπορεί να προστεθεί και η κριτική στον τρόπο διαχωρισμού αρμοδιοτήτων μεταξύ της πολιτικής και της υπηρεσιακής διοίκησης. Πιο συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο προκρίνει την στεγανοποίηση μεταξύ των δύο πεδίων, πολιτικής και διοίκησης, Αυτός ο τρόπος οργάνωσης είναι κοινή αντίληψη ότι είναι παρωχημένος και αναποτελεσματικός. Αποτελεσματικότερο και αποδοτικότερο θα ήταν να είναι διαρθρωμένες οι δομές με τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει μία τρόπον τινά διεπαφή των δύο φορέων άσκησης πολιτικής η οποία θα διευκολύνει την ad hoc κρατική λειτουργία.
Ωφέλιμο για την λειτουργία του επιτελικού κράτους ιδιαιτέρως σε περιστάσεις έκτακτες όπως αυτή που βιώνει η χώρα, θα ήταν η δημιουργία ισχυρών αποκεντρωμένων και αυτοδιοικητικών δομών με ουσιαστικές αρμοδιότητες οι οποίες θα λειτουργούν επικουρικά, και συμπληρωματικά στο επιτελικό κράτος καθιστώντας ευκολότερη την εφαρμογή και διάχυση των πολιτικών και αποφορτίζοντας το κεντρικό κράτος από την ταυτόχρονη διαχείριση πολλαπλών εξαιρετικοτήτων.
Αυτές οι θεσμικές βελτιώσεις έρχονται σε συμφωνία με την «φιλοσοφία» του νομοσχεδίου το οποίο είχε τον σκοπό «της αποτελεσματικής λειτουργίας του κρατικού μηχανισμού και του εκσυγχρονισμού του νομοθετικού πλαισίου που τον διέπει» Το επιτελικό κράτος καθίσταται αποτελεσματικότερο, αποδοτικότερο, χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και με πλατύτερη νομιμοποίηση.
Σε ό,τι αφορά στην κλιματική αλλαγή, είναι πρόδηλο ότι οδηγούμαστε σε μία νέα κανονικότητα η οποία μέχρι στιγμής είναι σχετικώς αχαρτογράφητη. Δεδομένου δε, του γεγονότος ότι θα επηρεασθεί ιδιαιτέρως η περιοχή της Μεσογείου εγείρεται το θέμα της προσαρμογής και λειτουργίας της πολιτείας σε ολοένα και πιο εξαιρετικές συνθήκες καθώς τα ακραία αυτά φαινόμενα λαμβάνουν χώρα όλο και συχνότερα. Σε αυτό προστίθεται φυσικά το κόστος ανάταξης των επιπτώσεων των φυσικών φαινομένων όπως και της βελτίωσης των υποδομών.
Τα ανωτέρω, καταδεικνύουν ότι προιούσης της κλιματικής αλλαγής, ότι οι όροι της ανάπτυξης αναπροσαρμόζονται ώστε να συμπεριλάβουν την μεταβολή. Πολιτεία και οικονομία με εμπεδωμένες τις εμπειρίες των κλυδωνισμών έχουν την δυνατότητα να δημιουργήσουν ένα νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα που θα λαμβάνει υπόψη του τα μεταβαλλόμενα δεδομένα.
Η ειδοποιός διαφορά με τις προηγούμενες κρίσεις, είναι ότι τα αποτελέσματα διαχείρισης και προσαρμογής γίνονται απτά μακροπρόθεσμα και συνεπώς διαχείριση «της στιγμής» εντείνει και δεν καταπραΰνει την όποια δυσαρέσκεια.
Πρόσφατα σχόλια