ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΗΠΑ: ΕΠΙΒΟΛΗ ΥΨΗΛΩΝ ΔΑΣΜΩΝ ΕΩΣ ΚΑΙ 30% ΣΕ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

by | Jul 15, 2025 | BLOG

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΗΠΑ: ΕΠΙΒΟΛΗ ΥΨΗΛΩΝ ΔΑΣΜΩΝ ΕΩΣ ΚΑΙ 30% ΣΕ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

Της Μαρίας-Αντιγόνης Τσιρογιάννη

Η απόφαση του προέδρου Trump να επιβάλλει δασμούς ύψους 30% στα εισαγόμενα προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με ισχύ από 1 Αυγούστου 2025, προκαλεί έντονες μεταβολές στις εμπορικές σχέσεις. Αυτή η πράξη αποτελεί ένα μέσο απειλής του προέδρου σε περίπτωση αδυναμίας επίτευξης των εμπορικών διαπραγματεύσεων με τις υπόλοιπες χώρες.

Η δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ εφαρμόζεται ανά τακτικές περιόδους από το 1790 έως σήμερα. Σκοπός της είναι να εξασφαλίσει την αμοιβαιότητα μεταξύ των εμπορικών συναλλαγών συνάπτοντας τις αντίστοιχες συμφωνίες. Ωστόσο, στον 21ο αιώνα, η οικονομία των ΗΠΑ ήρθε αντιμέτωπη με δύο μεγάλες δυσκολίες. Αφενός, η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και αφετέρου η αύξηση του εμπορίου της Κίνας, οδήγησαν σε τεράστια απώλεια στον τομέα της μεταποίησης, στην μείωση των μισθών και στην αύξηση του εμπορικού ανταγωνισμού.

Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008

Αποτελούσε μια παγκόσμια οικονομική κρίση με επίκεντρο τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα αίτια της κρίσης περιελάμβαναν την υπερβολική κερδοσκοπία στις αξίες των κατοικιών από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, η οποία οδήγησε σε μια απότομη άνοδο και σε μια επακόλουθη κατάρρευση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων των κατοικιών που επηρέασαν πάνω από τις μισές πολιτείες των ΗΠΑ.

Η οικονομική σύγκρουση μεταξύ της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών

Εμφανίζεται εντονότερα από το 2018 έως σήμερα , όταν ο Trump άρχισε να επιβάλλει δασμούς και άλλους εμπορικούς φραγμούς στην Κίνα με στόχο να την αναγκάσει να κάνει αλλαγές στις μακροχρόνιες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Αυτές οι πρακτικές μπορεί να συμβάλουν στο εμπορικό έλλειμμα ΗΠΑ-Κίνας και η κινεζική κυβέρνηση απαιτεί τη μεταφορά αμερικανικής τεχνολογίας στην Κίνα.

Με στόχο την επίλυση των οικονομικών προβλημάτων που συμβάλλουν στα μεγάλα και επίμονα ετήσια εμπορικά ελλείμματα αγαθών, ο Trump επέβαλε μια σειρά από απότομους προστατευτικούς δασμούς που επηρεάζουν σχεδόν όλες τις εισαγωγές των ΗΠΑ. Μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου 2025, ο μέσος πραγματικός δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ αυξήθηκε από 2,5% σε εκτιμώμενο 27%. Η ανακοίνωση των δασμών οδήγησε σε συντριβή της παγκόσμιας αγοράς. Σε απάντηση, ο Λευκός Οίκος ανέβαλε τις αυξήσεις των δασμών της 9ης Απριλίου για 90 ημέρες για να δώσει χρόνο για διαπραγματεύσεις. Μέχρι το τέλος αυτής της περιόδου, οι ΗΠΑ κατέληξαν σε συμφωνίες με το Ηνωμένο Βασίλειο και το Βιετνάμ και μια προσωρινή συμφωνία, που λήγει στις 12 Αυγούστου, με την Κίνα. Οι ΗΠΑ ανέβαλαν ξανά την προθεσμία για διαπραγματεύσεις έως την 1η Αυγούστου 2025.

Αντιμέτωπη η Ευρωπαϊκή Ένωση στις αμερικανικές “απειλές” προχώρησε σε ένα σχέδιο αντιποίνων με στόχο 21 δισεκατομμύρια ευρώ σε εισαγωγές από τις ΗΠΑ, το οποίο ακόμα δεν έχει εφαρμοστεί. Ωστόσο οι εμπορικές διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Ε.Ε. βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί ταυτόχρονα να αποτρέψει την άνοδο του παγκόσμιου πληθωρισμού και την έναρξη ενός τεράστιου δασμολογικού πολέμου που θα επιφέρει δυσάρεστες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία. Από την πλευρά των ΗΠΑ, ο πρόεδρος δεσμεύεται να ανακτήσει την οικονομική κυριαρχία αντιμετωπίζοντας πολλές μη αμοιβαίες εμπορικές σχέσεις που απειλούν την οικονομική και εθνική ασφάλεια.

Αναμένουμε λοιπόν εάν το σχέδιο του προέδρου για επίτευξη των επιθυμητών εμπορικών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποβεί κερδοφόρο ή αποτελεί μία βιαστική διπλωματική κίνηση χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα.

Η Μαρία-Αντιγόνη Τσιρογιάννη είναι φοιτήτρια του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Πηγές